Yavaş Sarsıntılar Büyük Depremlerin Habercisi Mi?

Enerjinin normal depremlerde olduğu gibi saniyeler içinde değil, saatler hatta aylar içerisinde açığa çıktığı depremlere yavaş depremler adı veriliyor. Penn State Üniversitesi’nde çalışan bir grup yerbilimciye göre yavaş sarsıntıların normal depremleri tetiklediği bölgelerde yavaş depremleri izlemek, gerçekleşebilecek depremler ile ilgili güvenilir tahminler yapılmasını sağlayabilir.

Chris Marone ve Bryan Kaproth-Gerecht adlı  bilim insanları labaratuvar ortamında hazırladıkları örnekler üzerinde yaptıkları deneylerde yavaş gerçekleşen depremlerin mekanizmalarını araştırdı. Araştırmacılar yavaş yapışma-kayma gerçekleşmeden 1 dakika önce depremi haber veren bir sinyalin belirdiğini keşfetti.

Normal yapışma-kayma depremleri saniyede yaklaşık 1-10 metre arası bir hızla hareket ediyor, ancak yavaş depremler (onlarda da yapışma kayma oluyor) saniyede 0,1 milimetre hızla hareket ediyor. Bu da kopmanın aylar almasına neden oluyor. Ancak yavaş depremler çoğu zaman geleneksel deprem bölgelerinin yakınında oluyor ve yıkıcı depremleri hızlandırabiliyor.

deprem-yavaş-depremler-yol-yarılması

Science’ta yayımlanan çalışmada araştırmacılar yavaş meydana gelen depremlerin gerçekleştiği bölgelerde rastlanılan yılan taşını (serpantin) kullanarak laboratuvar ortamında deneyler gerçekleştirdi. Laboratuvarda 50 defan daha fazla tekrarlanan depremlerde yavaş fay bölgelerinin saniyede 0,1 milimetrenin altındaki hızlarda hareketi destekleyen durumlardan hareketi durduran duruma geçtiği gözlemlendi.

Marone olayının karmaşık olduğunu ve hızın sürtünmeye bağlı olduğunu gördüklerini belirtirken tam olarak neler olduğunu bilemediklerini, ama bu olayın gerçekleştiğini gözlediklerini söylüyor. Marone şuan için fay hatlarındaki dalgaların hareketini gözleyerek tahmin yapılmasını sağlayacak yeterli ölçüm cihazının olmadığını, ancak uygun cihaz kurulumu ile fayların yapışma-kayma hareketi yapmadan önce neler olduğunun tespit edilebileceğini, böylelikle de depremler gerçekleşmeden önce tahmin yapılabileceğini belirtiyor.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir